قرارداد منعقده در زمينه لباس فضايي شامل دوره زماني عملياتي از ژوئن 2008 تا سپتامبر 2014 و ارزش آن بالغ بر 8/183 ميليون دلار است. به گزارش ايسنا طي مدت قرارداد، شرکت اوشن يرينگ و پيمانکارانش کار طراحي، ساخت، آزمون و ارزيابي درباره ساخت، مونتاژ و نخستين پرواز اجزاي لباسي که براي فضانوردان مستقر در وسيله سرنشين دار اوريون لازم است، انجام مي دهند. همچنين، قرارداد پايه شامل کار اوليه روي طراحي لباس فضايي مورد نياز براي سفر به سطح ماه نيز مي شود. لباس ها و سامانه هاي پشتيباني مورد نياز بايد براي بيش از چهار فضانورد عازم به ماه و شش نفر مسافر ايستگاه فضايي بين المللي تهيه شود. اين لباس فضايي، براي سفرهاي کوتاه به کره ماه از پياده روي هايي فضايي روي سطح آن به مدت يک هفته طراحي مي شود. همچنين اين سامانه بايد به گونه يي طراحي شود که بتوان با استفاده از آن شمار قابل توجهي پياده روي فضايي را طي ماموريت هاي بالقوه گروه هاي اعزامي به ايستگاه در مدت شش ماه انجام داد. افزون بر اين، لباس فضايي و سامانه هاي پشتيباني امکان راهپيمايي هاي فضايي محتمل و محافظت از فضانوردان در برابر محيط پرتاب و فرود ( مانند نشتي هاي کابين فضاپيما) را فراهم مي کند.
اگر شخصي بدون استفاده از لباس هاي فضايي از جو خارج شود، به دليل وضعيت خاص محيط، دشواري هاي بسياري براي وي به وجود مي آيد، از جمله؛

- از دست دادن هوشياري به دليل نبود اکسيژن

- به جوش آمدن خون و ديگر مايعات بدن به دليل نبود فشار هوا

- انبساط اندام هاي بدن به دليل جوشش مايعات

- روبه رو شدن با تغييرهاي شديد دماي محيط پيرامون (از 120 درجه سانتيگراد در نور خورشيد تا100 درجه در سايه)

- روبه رو شدن با انواع مختلف تابش ها از جمله پرتوهاي کيهاني و ذرات بارداري که از خورشيد گسيل مي شوند (بادهاي خورشيدي)

- برخورد با انواع ذرات کوچک سرگردان در فضا که با سرعت زياد در حرکتند.

بنابراين براي آنکه شخص بتواند يک سفر فضايي بي خطر را به پايان برساند، بايد از يک دست لباس فضايي استفاده کند که داراي ويژگي هاي زير باشد؛

- محيطي با فشار مناسب براي بدن پديد آورد.

- اکسيژن بدن را فراهم کند.

- دي اکسيد کربن توليد شده را دور کند.

- دماي مناسبي را فراهم آورد تا شخص بتواند حتي در نور خورشيد هم به فعاليت هاي خود ادامه دهد.

- مانعي براي فعاليت و تحرک و جابه جايي شخص نشود.

- از شخص در برابر انواع ذرات فضايي محافظت کند.

- مانعي براي رسيدن پرتوهاي کيهاني به بدن شخص شود.

- مانعي براي ديدن محيط پيرامون نشود.

- امکان گفت وگو با ديگران (ديگر فضا نوردان همکار و پايگاه زميني ) را فراهم آورد.

- امکان حرکت در خارج از فضاپيما را به وجود آورد.

با توجه به موارد بالا مي توان دريافت که لباس هاي فضايي بايد گستره وسيعي از امکانات را براي فضا نورد فراهم آورد و در عين حال وي را از بسياري از مشکلات و دشواري هاي فضا دور نگه دارد.

در ادامه مهم ترين ويژگي هاي لباس فضايي را بررسي مي کنيم.

تامين فشار جو؛ لباس فضايي فشاري بر بدن فضا نوردان وارد مي کند تا مانع جوشيدن مايعات بدن شود. امروزه بيشتر لباس هاي فضايي ساختاري چند لايه دارد و بخش دروني آن به شکل بدن انسان است. باتوجه به وجود هوا در لايه هاي آن فشاري ( که البته کمتر از فشار در سطح زمين است ) بر بدن فضا نوردان وارد مي کند که وضعيت سطح زمين را براي فضانورد شبيه سازي مي کند.

تامين اکسيژن؛ از آنجا که فشار درون لباس فضايي کمتر از يک اتمسفر است، فضا نورد نمي تواند از هواي معمولي ( که داراي 78 درصد نيتروژن، 21 درصد اکسيژن و يک درصد گازهاي ديگر است) استفاده کند زيرا در اين صورت با کمبود اکسيژن در ريه ها و خون مواجه مي شود. ( شبيه حالتي که کوهنوردان هنگام صعود به قله اورست با آن روبه رو مي شوند.) بنابراين بيشتر لباس هاي فضايي اکسيژن خالص را براي تنفس در اختيار فضانوردان قرار مي دهند. برخي از لباس هاي فضايي اين اکسيژن را توسط لوله يي که از يک طرف به بدن فضا نورد و از طرف ديگر به فضاپيما متصل است، فراهم مي کنند، اما برخي ديگر از لباس ها به يک کوله پشتي مجهز هستند که اکسيژن مورد نياز در آن ذخيره شده است. البته هم در شاتل فضايي و هم در ايستگاه فضايي بين المللي ترکيب درصد هواي تنفسي شبيه به هواي سطح زمين است و بنابراين شخص براي آنکه لباس فضايي بپوشد و اکسيژن خالص تنفس کند، بايد ابتدا مدتي هواي با اکسيژن خالص مصرف کند تا نيتروژن موجود در خون و اندام هاي وي خارج شود.

حذف دي اکسيد کربن؛ فضا نورد در عمل تنفس دي اکسيد کربن آزاد مي کند که تجمع اين دي اکسيد کربن در فضاي بسته لباس فضايي موجب مرگ وي مي شود، بنابراين لازم است اين دي اکسيد کربن را جمع آوري کرد. معمولاً در کوله پشتي فضانوردان بخشي است که هيدروکسيد ليتيم درون آن، دي اکسيد کربن بازدم فضا نوردان را به خود جذب مي کند.

تنظيم دما؛ لباس هاي فضايي براي آنکه دماي مناسبي را براي فعاليت فضانوردان فراهم کند، داراي چند لايه از الياف هاي خاص است و با توجه به خاصيت نارسانايي حرارتي، دما را از خود عبور نمي دهد.

لايه بيروني لباس هم به خوبي پرتوهاي خورشيد را بازتاب مي دهد و از افزايش دما جلوگيري مي کند. بدن فضانوردان هنگام کار و فعاليت حرارت ايجاد مي کند که باعث افزايش عرق مي شود. براي جلوگيري از افزايش دما در درون لباس فضايي تدابيري انديشيده اند، از جمله در برنامه هاي مرکوري و جميني لباس هاي فضايي به فن و تبادل گرهاي حرارتي مجهز بودند، اما امروزه لباس هاي فضايي با جريان آب خنک، سرد مي شود.

حفاظت در برابر ذرات و تابش؛ براي آنکه لباس هاي فضايي بتوانند از فضانورد در برابر برخورد ذرات سرگردان فضا محافظت کنند، آنها را از چندين لايه الياف مقاوم مي سازند. علاوه براين، لباس هاي فضايي از فضانورد در برابر پرتوها نيز محافظت مي کند، البته بايد به خاطر داشت اين لباس ها توانايي چنداني براي مقابله با اين پرتوها و به ويژه زبانه هاي خورشيدي ندارد، بنابراين برنامه هاي راهپيمايي فضايي را در دوره هايي که فعاليت خورشيدي کمتر است، برنامه ريزي مي کنند.

امکان ديدن محيط اطراف؛ لباس هاي فضايي، کلاه هاي ايمني ويژه يي دارند که پلاستيک شفافي در بخش جلويي دارد و امکان ديدن اطراف را براي فضانورد فراهم مي کند. بسياري از اين کلاه هاي ايمني همانند عينک هاي آفتابي پوششي دارد که نور خورشيد را بازتاب مي کند. علاوه بر اين فضانوردان پيش از راهپيمايي فضايي بخش دروني کلاه ايمني را با ماده يي ضد مه اسپري مي کنند تا از تشکيل مه در اثر بخارهاي عرق بدن فضانورد جلوگيري شود.

توانايي حرکت؛ هنگامي که شخص لباس فضايي اش را مي پوشد، حرکت و جابه جايي براي وي دشوار مي شود. بسياري از ما اين تجربه را داشته ايم که هنگام پوشيدن دستکش هاي ضخيم، از توانايي و حرکت انگشت هاي ما به شدت کاسته مي شود. فضانوردان اوليه نيز از دشواري حرکت دادن دست، بازو و پاها به ويژه در مفصل ها شکايت مي کردند اما امروزه لباس ها را چنان مي سازند که حرکت اندام ها در مفصل ها آسان تر باشد.

ارتباطات؛ لباس هاي فضايي داراي گيرنده و فرستنده راديويي است و بنابر اين فضانورد مي تواند در هنگام راهپيمايي فضايي با ديگر فضانوردان و کارکنان ايستگاه زميني در ارتباط باشد. اين گيرنده- فرستنده که در کوله پشتي فضانوردان نصب مي شود، داراي ميکروفن و گوشي است که در کلاه ايمني تعبيه شده است.

- حرکت در فضا؛ حرکت در حالت بي وزني بسيار دشوار است. اگر فضانورد چيزي را به سمت جلو پرتاب کند، خودش رو به عقب مي رود. (قانون سوم نيوتن؛ براي هر عملي عکس العملي است مساوي با آن و در خلاف جهت ) فضانورداني که در برنامه فضايي جميني راهپيمايي کردند، مي گفتند براي تثبيت مکان خود، با دشواري هاي بسياري روبه رو مي شدند. اما امروزه فضاپيما داراي جاي پا و دست است تا فضانوردان در حالت بي وزني هم بتوانند کار کنند. علاوه براين فضانوردان پيش از انجام راهپيمايي هاي واقعي فضايي، چنين کاري را روي زمين تمرين مي کنند. پوشيدن لباس هاي فضايي و شناور شدن در مخزن هاي بزرگ آب حالت بي وزني را شبيه سازي مي کند. علاوه براين ناسا، ابزارهايي ابداع کرده است که به فضانورد امکان مي دهد، در فضا به آساني جابه جا شود، بدون آنکه با طناب يا چيز ديگري به فضاپيما متصل باشد. چنين ابزارهايي معمولاً از موتورهاي پيشران تشکيل شده اند که با خروج گاز از پشت سر، فضا نورد را به جلو مي راند. اين ابزارها داراي يک اهرم کنترل هستند که فضانورد مي تواند با استفاده از آن جهت خود را تغيير دهد. اين ابزارها داراي مخزني هستند که حاوي 4/1 کيلو گرم گاز نيتروژن است و فضانورد را با سرعت سه متر بر ثانيه به حرکت در مي آورد.